GPS म्हणजे काय - सम्पूर्ण माहिती माराठी मधे

तुम्हाला जाणून घ्यायचे आहे की ही GPS काय आहे? मग आपण योग्य ठिकाणी पोचला आहात. कारण येथे तुम्हाला जीपीएस प्रणालीशी संबंधित संपूर्ण माहिती मिळेल. ज्यावरून आपल्याला त्याबद्दल इतर कोठेही वाचण्याची आवश्यकता पडणार नाही. प्राचीन काळापासून आपल्याला मानवी आकाशाच्या तार्‍यांच्या मदतीने योग्य मार्गाविषयी माहित असायाची. पूर्वीचे नाविक या नक्षत्रांचा वापर त्यांच्या स्थानाविषयी जाणून घेण्यासाठी वापरत असायचे आणि कोठे जायचे याबद्दल देखील त्यांना माहिती होती.

परंतु आता वेळ बरीच बदलली आहे, आजच्या काळात आपल्याकडे जगात कुठेही असले तरी आपल्या स्थानाविषयी माहिती मिळविण्यासाठी आम्हाला Simple hand-held GPS(Short for Global Positioning System) receiver आवश्यक आहे. परंतु नंतर आम्हाला अशा गोष्टींची आवश्यकता आहे जे आकाशात राहू शकतील आणि आपल्या ठिकाणांबद्दल आम्हाला माहिती देतील. आता आपण तार्यांच्या जागी उपग्रह वापरतो.आपल्या पृथ्वीभोवती फिरणारे बरेच नेव्हिगेशन उपग्रह आहेत. हे तेच उपग्रह आहेत जिथे आपण कुठे आहोत ही माहिती प्रदान करते.

जीपीएस म्हणजे काय - what is GPS in Marathi

जीपीएस ही एक स्पेस-आधारित उपग्रह नेव्हिगेशन सिस्टम आहे जी सर्व हवामान परिस्थितीमध्ये स्थान आणि वेळ माहिती प्रदान करते. मग ते पृथ्वीच्या कोणत्याही ठिकानाची आसु. ही प्रणाली जगभरातील लष्करी, नागरी आणि व्यावसायिक वापरकर्त्यांसाठी महत्त्वपूर्ण क्षमता प्रदान करते.

ही जीपीएस एक उपग्रह-आधारित नेव्हिगेशन प्रणाली आहे जी पृथ्वीच्या कक्षेत ठेवलेल्या 24 उपग्रहांच्या नेटवर्कद्वारे बनलेली आहे. संरक्षण विभागाकडून जीपीएस प्रामुख्याने लष्करी अनुप्रयोगांमध्ये वापरण्यासाठी डिझाइन केले गेले होते, परंतु 1980 च्या दशकात सरकारने ही व्यवस्था सर्वसामान्यांसाठी उपलब्ध करून दिली. दिवसाच्या 24 तासांपर्यंत जीपीएस कोणत्याही हवामानात, जगाच्या कोणत्याही ठिकाणी कार्य करू शकतो. त्याच वेळी, सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे जीपीएस वापरण्यासाठी आपल्याला कोणत्याही प्रकारचे सदस्यता शुल्क किंवा सेटअप शुल्क द्यावे लागत नाही.

जीपीएसची व्याख्या

Global Positioning System (GPS) अशी एक प्रणाली आहे जी उपग्रह, ग्राउंड स्टेशन आणि रिसीव्हर अशा तीन गोष्टींनी बनलेली असते.

यामध्ये उपग्रह नक्षत्रात असलेल्या तार्‍यांसारखे कार्य करतात. त्याच वेळी, ग्राउंड स्टेशन रडार वापरतात जेणेकरून ते नेमके कोठे आहे हे त्यांची माहित होऊ शकेल. एक रिसीव्हर, जो आपल्या फोनच्या रिसीव्हर सारखा असतो, तो या उपग्रहांद्वारे पाठविलेले संकेत नेहमीच ऐकत असतो. हा प्राप्तकर्ता केवळ एकमेकांपासून किती दूर आहे हे ठरवितो. एकदा प्राप्तकर्त्याने त्याच्या किंवा तिचे अंतर चार किंवा त्यापेक्षा जास्त उपग्रहांपासून काढले तर ते प्रत्यक्षात कोठे आहे हे त्याला पूर्णपणे ठाऊक होते.

जीपीएस चे फुल फॉर्म

जीपीएस फुल फॉर्म Global Positioning System आहे. याचा उपयोग करून, कोणालाही कधीही आणि कोठूनही त्याच्या स्वतःच्या स्थानाची माहिती मिळू शकते.

जीपीएसचा इतिहास - History of GPS in Marathi:)

1957 मध्ये सोव्हिएत युनियनने स्पुतनिक १ उपग्रह प्रक्षेपित केला, जेणेकरून त्याच्या उपग्रहाच्या मदतीने उत्तम भौगोलिक तंत्रज्ञान मिळू शकला. 1960 मध्ये, यू.एस. नौदलाने पाणबुडी उपग्रह नेव्हिगेशनने सुरू केली, ज्यामुळे नंतर ट्रान्सिट सिस्टमचा शोध लागले.

बर्‍याच काळासाठी जीपीएस फक्त सरकारी वापरासाठी उपलब्ध होता. त्याचवेळी जीपीएस सर्वसामान्यांनाही उपलब्ध करुन देण्यात आले.

GPS कधी सार्वजनिक केले गेले?

1983 नंतरच जीपीएस सार्वजनिक केले गेले. 1990 च्या दशकात, जीपीएस सेवा मूलतः स्टँडर्ड पोझिशनिंग सर्व्हिस (एसपीएस) मध्ये विभाजित केल्या गेल्या, जी प्रामुख्याने लोकांसाठी डिझाइन केल्या गेल्या. त्याच वेळी, अचूक पोझिशनिंग सर्व्हिस (पीपीएस) सैनिकी वापरासाठी वापरली जात होती.

GPS चे Basic Structure काय आहॆ?

आता आपण जीपीएसची मूलभूत रचना काय आहे ते जाणून घेऊया? चला या रचनेबद्दल अधिक माहिती घेऊया. 

GPS ची Three-block Configuration

जीपीएसमध्ये तीन प्रमुख विभाग असतात. चला याबद्दल जाणून घेऊया.

Space segment (GPS Satellites)

User Segment (GPS Receivers) यांचे काम satellites द्वारा पाठ्वलेले Signals ला receive कार्याच आहॆ. यांना GPS Receivers असे म्हणतात.

GPS कुठल्या उपयुगात येतो?

Entertainment: GPS Pokemon Go आणि Geocaching सारख्या बर्‍याच क्रियाकलापांमध्ये आणि गेममध्ये वापरले जातात. 

Transportation: लॉजिस्टिक कंपन्या टेलिमेटिक्स सिस्टम देखील अंमलात आणतात जेणेकरून ते ड्रायव्हरची उत्पादकता आणि सुरक्षा सुधारू शकतील.

Health आणि Fitness मध्ये: आपल्या फिटनेस क्रियाकलापांचा मागोवा घेण्यासाठी स्मार्टवॉच आणि अंगावर घालण्यास योग्य तंत्रज्ञान वापरले जाते (उदा. आपण किती मैल धावले)

-------------------------------------------------------------------------------------------

मला खातरी असेल कि तुम्हाला GPS काय आहॆ हेचि माहिती तुम्हाला मिळालेली असेल तुम्हाला ही माहिती फायदे शीर वाटली कि नाही आम्हाला Comment मध्ये सांगा आणि या माहिती ला Social Media वर Share करा.

वाचण्यासाठी,

धन्यवाद 👍